Παρασκευή 21 Οκτωβρίου 2016

Η παραβατικότητα έχει εισβάλει πια και επίσημα στα σχολεία μας.

Ανδρέας Ανδρέου Περικλή (Κεσούρης) 
Με αφορμή το περιστατικό που συνέβει σε τεχνικό λύκειο της Λεμεσού το οποίο παρακολουθήσαμε  τόσο από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης όσο και από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είμαστε αναγκασμένοι να παραδεχτούμε  την ευθύνη που φέρουμε όλοι για όσα απαράδεκτα συμβαίνουν στα σχολεία μας.

Όλοι το έχουμε αντιληφθεί εδώ και καιρό και ας μην το παραδεχόμαστε ότι ο ιστός της κοινωνίας μας  έχει χαλαρώσει επικίνδυνα αλλά το πιο σοβαρό και τραγικό είναι ότι άρχισε να διαλύεται και ο οικογενειακός ιστός που είναι το τελευταίο ανάχωμα που μας απέμεινε.

Δεν μπορούν να συμβαίνουν όλα αυτά στα σχολεία μας, με την παραβατικότητα των μαθητών μας να κτυπά κόκκινο και εμείς να μένουμε απαθείς σαν να μην συμβαίνει τίποτε!! Ο πραγματικός λόγος είναι ένας και μοναδικός: Τα σχολεία μας είναι ακριβώς μια μικρογραφία της μεγάλης κοινωνίας και ότι συμβαίνει σε αυτή είναι φυσικό επακόλουθο να εισβάλει και στα σχολεία μας.

Σχεδόν καθημερινά μέσο του τύπου, όλων φυσικά των μορφών, έχουμε περιστατικά παραβατικής συμπεριφοράς με αυτόπτες μάρτυρες μαθητές και εκπαιδευτικούς . Η παραβατική συμπεριφορά εκδηλώνεται  με θύματα τους μαθητές, τους εκπαιδευτικούς αλλά και την σχολική περιουσία. Φυσικά τα περιστατικά στα δικά μας σχολεία μπορεί να μην έχουν τη βιαιότητα άλλων ξένων χωρών αλλά είναι εξίσου σοβαρά και πρέπει να μας προβληματίσουν πριν πάρουν ανεξέλεγκτες διαστάσεις  και τελικά είναι πολύ αργά. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής μας και το αναπόσπαστο κομμάτι της τεχνολογίας έχει εισβάλει για καλά στη ζωή του καθενός μας. Με εργαλείο το διαδίκτυο μια είδηση μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου μπορεί να δημοσιοποιηθεί και να γίνει γνωστό ένα περιστατικό σε χιλιάδες ανθρώπους.

Έτσι ακριβώς συνέβη πρόσφατα και στο τεχνικό Λύκειο που η βάναυση συμπεριφορά δεκαεξάχρονης μαθήτριας απέναντι σε συμμαθήτρια της δημοσιοποιήθηκε τόσο αστραπιαία και πήρε τέτοιες διαστάσεις που δεν μπορούσε να διαχειριστεί  κανείς το θέμα. Στη χώρα μας και αυτό δεν μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς, έχουμε συνηθίσει να κινητοποιούμαστε την τελευταία στιγμή όταν η κατάσταση φτάσει στο απροχώρητο.

Σκοπός του σχολείου είναι να δρα προληπτικά ώστε να αποφεύγονται αυτά τα βίαια περιστατικά. Τελευταία όλο και περισσότερο αναγνωρίζουμε ότι τέτοια φαινόμενα θα έπρεπε να αντιμετωπίζονται με ιδιαίτερη προσοχή ως σημαντικά κοινωνικά προβλήματα που δεν αφορούν μόνο εμπλεκόμενους μαθητές και καθηγητές αλλά όλο το εκπαιδευτικό σύστημα.

Το σχολείο από μόνο του δεν μπορεί να αλλάξει το παραβατικό άτομο ούτε να αλλάξει μια παραβατική κοινωνία. Η αντίληψη πάλι, ότι οι γονείς μπορεί να παρεμβαίνουν για την επίλυση των προβλημάτων μεταξύ των παιδιών τους στο σχολείο είναι εντελώς λανθασμένη και αναποτελεσματική. Για αυτό το θέμα υπεύθυνος, για να ομαλοποιούνται οι έκρυθμες καταστάσεις, είναι το σχολικό περιβάλλον, δηλαδή ο διευθυντής της σχολικής μονάδας με τους εκπαιδευτικούς, επίσης η συμβουλευτική σχολική επιτροπή καθώς και η σχολική εφορεία η οποία είναι υπεύθυνη εκτός των άλλων αρμοδιοτήτων και για την προστασία και την ασφάλεια των μαθητών.

Φυσικά, σε μια σχολική μονάδα  πρέπει ο εκπαιδευτικός να είναι έτοιμος με την κατάλληλη εκπαίδευση να μπορεί να προλαμβάνει έγκαιρα καταστάσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε εκδηλώσεις βίας αλλά και να διαχειρίζεται τα προβλήματα επιθετικότητας. 
Στο ερώτημα ποιος είναι υπεύθυνος για τη βία στα σχολεία, η απάντηση δεν είναι τόσο απλή ώστε να απαντηθεί τόσο εύκολα. Οι γονείς, το σχολείο, το εκπαιδευτικό σύστημα, τα ΜΜΕ, το κράτος και γενικά η ίδια η κοινωνία έχουν όλοι μερίδιο ευθύνης για την κατάντια και τη μιζέρια του εκπαιδευτικού συστήματος,  άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο.
Σε πολλές περιπτώσεις τα παιδιά τα οποία ζουν σε περιβάλλον όπου ευδοκιμεί η βία είναι βέβαιο ότι θα τη μεταφέρουν αργά ή γρήγορα και στο σχολικό περιβάλλον. Μελέτες δείχνουν καθαρά ότι παιδιά στερημένα από μητρική και πατρική στοργή έχουν επιθετική αντίδραση απέναντι στους συμμαθητές τους. Επίσης παιδιά που έχουν κακοποιηθεί, μεγαλώνοντας ανταποδίδουν οι ίδιοι την κακοποίηση που έχουν βιώσει και σε άλλους.

Παρόλα αυτά όμως, η παραβατικότητα των μαθητών στο σχολικό χώρο μπορεί να αντιμετωπιστεί με ποικίλους τρόπους. Πρωτίστως, το σχολείο οφείλει να είναι προσιτό στους μαθητές και με τον κατάλληλο τρόπο και με τα εκπαιδευτικά εργαλεία που διαθέτει να αναπτύσσει ένα εποικοδομητικό διάλογο με τους μαθητές ώστε να αγαπήσουν το σχολείο και τα όσα έχει να τους προσφέρει.  Η πρόληψη της σχολικής βίας επιτυγχάνεται όταν αντιληφθεί ο μαθητής ότι η παρουσία του στο σχολείο έχει νόημα και σκοπό. Επιπλέον το σχολείο  οφείλει να εξασφαλίζει με κάθε μέσο στους μαθητές τα εφόδια που θα τους επιτρέπουν αργότερα να επιλύουν με άνεση και σύνεση τα όποια πολιτικά, πολιτιστικά, οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα.

Είναι παραδεκτό από πολλούς ότι το εκπαιδευτικό σύστημα που διαθέτουμε στις μέρες μας νοσεί σε πολλούς τομείς και είναι καιρός να επέλθουν ριζικές αλλαγές. Μια από τις κυριότερες αιτίες αυτού του τέλματος είναι η μασημένη και έτοιμη τροφή που δίνεται καθημερινά στους νέους χωρίς να μπορούν να θέσουν σε λειτουργία τη κριτική σκέψη.

Καταλήγοντας είναι σημαντικό όλοι να κατανοήσουμε ότι η καταπολέμηση της βίας στα σχολεία δεν αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά αν δεν γίνει πρώτα αλλαγή στη δομή του κράτους και της ίδια της κοινωνίας. Η βία τελικά πρέπει να λειτουργήσει σαν αντίσωμα στον οργανισμό της κοινωνίας ώστε να την οδηγήσει σε αυτοκάθαρση για να ξαναδεί την πραγματικότητα και να επανεντάξει τον άνθρωπο ως το κεντρικό και ουσιώδες κύτταρο της.

Ανδρέας Ανδρέου Περικλή (Κεσούρης)

Επαρχιακός Γραμματέας Νεολαίας Δημοκρατικού Κόμματος Πάφου (ΝΕ.ΔΗ.Κ)
Υποψήφιος Σχολικής Εφορείας Πάφου

Tηλ: 99 586115


E-mail: kesouris@gmail.com